Metadata Nedir?

Metadata bir sistem kaynağındaki ya da veri ögeleri hakkındaki datalardır. Metadatalar farklı alanlar için farklı verileri temsil eder. Web sayfalarında git commit içeriklerini ifade ederken, fotoğraflarda fotoğraf özelliklerini temsil etmektedir. Metadatanın birçok türü vardır. Fiziksel ve dijital nesneleri tanımlamak, meta verileri ile mümkündür. Her türlü dijital varlığın sınıflandırılmasına, erişimine ve saklanmasına destek olan yapılar, metadatalardır. Herhangi bir veri öğesi içinde yer alan verilerin kodlanması metadata ile sağlanabilmektedir.

Metadata Türleri

Metadata, bir kaynağın nerede üretildiği, kim tarafından üretildiği, en son ne zaman erişildiği, ne hakkında olduğu gibi birçok ayrıntı hakkında ek bilgiler taşıyan verilerdir. Metaveriler en kısa tanımıyla; veriler hakkındaki datalardır. Metadata; verileri bulmayı, kullanmayı ve yönetmeyi kolaylaştıran bilgilere de ev sahipliği yapmaktadır.

Metadata Örnekleri

Metadata ile ilgili en genel örnek arama motorlarıdır. En sık kullanılan arama motoru olan Google, herhangi bir aramada metadataları saklar. Üst veriler aracılığıyla farklı verilerin olduğu web sitelerine bu şekilde ulaşılır. Metalar bir araya geldiklerinde herhangi bir anlam ifade etmez. Bir verinin ne zaman, kim tarafından oluşturulduğu gibi detaylar metadatayı oluşturur. Bir yazılımla ya da elle metadata oluşturmak mümkündür. Örnek vermek gerekirse; bir metadata saat kaçta, nereden, hangi baz istasyonunu kullanarak telefondan kime ulaşıldığı, telefonun IMEI bilgileri, konuşma süresi bilgilerini kapsar.

Metadatadan toplanan bazı bilgi örnekleri ise aşağıda verilmiştir.

Kameralardan:

• GPS dataları

• GPS oluşturulma ve düzenleme tarihi

• Fotoğrafa ait içerik dataları

• Kamera modeli

• Kamera ayarları (flash, f-stop, shutter hızı vs.)

• Fotoğraf özellikleri

Facebook:

• Ad ve soyad, doğum tarihi, yer, iş bilgileri

• Kullanıcı adı ve ID

• Abonelikler

• Cihaz bilgileri (telefon, bilgisayar vs.)

• Aktiviteler, beğeniler, etkinlikler

• Facebook etkinliğine dair zaman, saat ve saat dilimi

Twitter:

• Ad, yer, profil bilgileri ve URL

• Hesap oluşturulma tarihi

• Kullanıcı adı ve ID

• Tweetlerin gönderildiği konum, zaman ve saat dilimi

• Tweetlerin ve cevapların ID’si

• Takipçiler, takip edilen hesaplar, favoriler

• Tweetlerin gönderildiği app

Google:

• Arama sorguları

• Aramada çıkan sonuçlar

• Arama sonucu erişilen bağlantılar

Tarayıcı:

• Ziyaret edilen sayfalara ait bilgiler ve zamanı

• Otomatik tamamla ile muhtemel giriş bilgileri ve kullanıcı verileri

• IP adresi, cihaz ve donanım bilgileri, işletim sistemi ve tarayıcı bilgisi

• Web sitelerinden alınan çerez ve cache verileri